WitteGeiten

Het bijgaande jaarverslag dient tevens als rapportage aan de beoordelingscommissie van LNV voor het voortzetten van de Europese stamboekerkenning van de Nederlandse Organisatie voor de Geitenfokkerij voor het ras de Nederlandse Witte geit.

Aktiviteiten 2017
Fokcommissie Witte Geiten heeft in 2017 enkele bijeenkomsten georganiseerd.

Fokkersbijeenkomst 14 mei 2016
Belangrijkste gebeurtenissen tijdens de fokkersbijeenkomst op zaterdag 25 maart 2017 in Harderwijk :

• Met 35 aanwezigen wordt stil gestaan bij het overlijden van voorzitter Gerard Bos.

• Bestuursverkiezing. Vanuit het bestuur werd Sietse van der Wal uit Langezwaag voorgesteld als de nieuwe voorzitter en Henk Bierhof heeft de rol van penningmeester op zich genomen.

• Presentatie Fokboek 2017 met hierin de toplijsten, Stergeiten, Topgeiten,10.000 kg melkgeiten en de inschrijvingen van alle KS-geiten, S-geiten en bokken.

• Ter stimulatie werden, zoals elk jaar, Stergeiten, Topgeiten en geiten met minimaal 10.000 kg melk gehuldigd. Een record aantal van elf huldigingen die allen een glasstandaardje met het TrueType kregen overhandigd.
Ook de Nationale kampioenen van de CW en de NCW keuringen werden in het zonnetje gezet.

• Bij de automatisering is Wilfried Cents na 10 jaar gestopt en Theo van de Meer heeft dit overgenomen. Voor het stamboekprogramma GReIS is onderzocht naar een alternatief en op de ALV van de NOG werd bekend gemaakt dat in 2018 de overstap naar ZooEasy wordt gemaakt.

• Onderzoek Wit + Bont. Geen reden dat beide fokcommissies samen gaan, maar zo nodig wel samenwerken.

• Michelle Besseling en Engel Kupers hebben de Europese Erkenning voor alle rassen voor elkaar gemaakt. Het is een opname- en stamboekerkenning, maar voor de melkcontrole zou dit apart aangevraagd kunnen worden.

• De commissie heeft medewerking verleend aan het NOG 100 jaar-jubileumboekje en Gerard Koekkoek uit Lemelerveld heeft als witfokker een verhaaltje ingeleverd.

• De meningen van de fokkers waren verdeeld over de onderwerpen: wel of geen rasgebonden inspecteurs en wel of niet afstappen van premies op de keuringen.

• Goffe de Boer uit Buitenpost presenteerde met mooie foto’s de Witte geiten en bokken in Engeland. De afgelopen jaren zijn er enkele bokken met vers bloed vanuit Engeland geïmporteerd.

Fokkersdag
Meer dan zestig witfokkers en belangstellenden hadden de moeite genomen om op zaterdag 13 mei 2017 naar Friesland af te reizen om op het bedrijf van de geitenliefhebbers Wybren en Marijke Hoekstra in Welsrijp bij te wonen.
Het is alweer de dertiende Fokkersdag van Fokcommissie Witte Geiten.
Herman Hoekstra, zoon van Wybren en Marijke, had een mooie presentatie samengesteld over de Tsjepppenbûr-fokkerij die vanaf 1981 bedreven wordt op de huidige locatie in Welsrijp en er volgde een rondleiding.

Fokcommissie Wit heeft de intentie om de eerstkomende jaren de vooruier met vooruierlengte onder de aandacht te brengen bij de fokkers en daarom is dit onderwerp gekozen als uitgangspunt voor deze Fokkersdag.
Inspecteur Herman Hoekstra leidde de praktische middag in met een presentatie over de vooruier, de vooruieraanhechting en de vooruierlengte met verschillende beoordelingsvoorbeelden.
Verder konden de nieuwe banner en folder van Fokcommissie Wit worden bewonderd.
Ook hadden we na de afsluiting van de dag nog voor de liefhebber een rondleiding bij de buurman op het melkveebedrijf, waar uit mest strooisel en meststoffen worden gemaakt. Hier werd gretig gebruik van gemaakt.

Keuringsseizoen
Fokcommissie Wit liet zich weer op diverse keuringen in het land zien met promotiematerialen en camera’s om een mooie collage te maken van de Witte geiten in het webalbum.

Er werden in 2017 geen eerste, tweede en derde premies op de keuringen gegeven.

Op de Nationale CW en NCW keuringen werd voor de eerste keer de Witte geit met de beste vooruier gekozen.

NCW keuring in Jubbega:
	Geit met de beste vooruier:	Tineke 4 - E. Schottert, Giethmen
	Kampioen Witte lammeren:	Maaike 159 - W.Y. Terpstra, Hallum
	Kampioen Witte geiten:	Maaike 6 - A.E. Joustra, Tytsjerk

CW keuring in Heeten:
	Geit met de beste vooruier:	Riethoeve Viola 152 - Comb. Hutten, Beilen
	Kampioen Witte lammeren:	Marijke 225 - G. de Boer, Buitenpost
	Kampioen Witte geiten:	Moniek 56 - C.N.J. van Diepen, Akersloot

Na het keuringsseizoen evalueerde de commissie met een presentatie tijdens de bijeenkomst met de fokcommissies en het NOG-bestuur.

Enquête melkcontrole
Dit jaar lieten veertien witfokkers hun dieren scheppen en blijft het aantal stabiel. Via de website van de NOG hebben we een ieder die in de melkcontrole zit gevraagd om een enquête in te vullen.
Globaal waren de fokkers tevreden, maar er zijn wel diverse aanbevelingen naar voren gekomen. Deze zijn gedeeld met de melkcontrolestations, Fokwaarde+ en de fokkers.
De commissie ziet op dit moment geen reden om van melkcontrolestation te veranderen.

Predicaten 2017

Stergeiten:
	• Elke van de Vriendsenhof	G. Vriends, Deurne
Topgeiten:
	-
10.000 kg melkgeiten:
	• Corrie 162	Comb. Groenveld, Wommels
	• Nooro's Roza 9	H. Noordermeer uit Heenvliet

Website
De website www.wittegeiten.org werd ook dit jaar weer door veel geitenliefhebbers bezocht.
Webmaster Teunie de With heeft ervoor gezorgd dat de website up-to-date bleef en ook dat het fokboek online is te bekijken.

Vakblad Geitenhouderij
In het vakblad zijn, naast de nieuwsberichten en de toplijsten, twee artikelen verschenen in de serie “Witfokker aan het Woord”. Jeroen de Vries interviewde Cees van Diepen uit Akersloot en de meest succesvolle witfokker aller tijden, Piet van Haperen uit Gilze, die in 2017 is gestopt met geitenhouden.
In het kader van focus op vooruier heeft Piet van Haperen een artikel geschreven over vooruieraanhechting en vooruierlengte en dit is voor het keuringsseizoen in “Geitenhouderij” verschenen.

Bestand aan dieren in het stamboek onderverdeeld in bokken, geiten en lammeren
Per 31 december 2017 is het volgende bestand aan dieren geregistreerd:

	Bok:	Geit:	Totaal:
Lammeren:	61	289	350
Volwassen:	93	1078	1171
Eindtotaal:	154	1367	1521

Op korte termijn worden weer lammeren geboren, waarmee het bestand groter wordt dan 1521 levende dieren.
Lammeren zijn in dit overzicht gedefinieerd als dieren jonger dan 1 jaar, volwassen dieren hebben een definitie ouder dan 1 jaar.

Trend in de fokkerij
Het aantal Witte geiten heeft na vele goede jaren vanaf de mond- en klauwzweeruitbraak in 2001 een afnemende trend zien. Waarschijnlijk speelt daarbij de leeftijd van de geitenhouders een belangrijke rol.
Nieuwe fokkers/liefhebbers worden afgeschrikt door de vele regels en kosten waardoor ze sneller afhaken.

O Geit, later moeder
O Geit, later geen moeder
O Bok, later vader
O Bok, later geen vader

Doorgevoerde veranderingen in de fokkerijregels
Er zijn geen regels veranderd in het fokreglement, de witfokkers hebben veel vrijheid.
Wel werden er meningen gepolst tijdens de fokkersbijeenkomst. Onder andere over het inzetten van rasgebonden inspecteurs en het aanwijzen van opnamedagen.
Hieruit bleek dat de meningen verdeeld waren tussen de voorstanders en tegenstanders.

Voorkomen van inteelt
In 2016 en 2017 is met hulp van de Wageningen Universiteit Research (WUR) uitgebreid onderzoek gedaan naar verwantschap binnen de geitenstapel in Nederland.
In december 2017 zijn de resultaten gepresenteerd aan de fokcommissies en het bestuur van de NOG.
Uit de presentaties kwam naar voren dat er ruim voldoende Witte fokdieren zijn, maar inteelt te hoog en inteeltbeleid nodig is. Verder is het goed om een fokprogramma op te stellen en een communicatieplan te maken.

Vanaf 2013 is de inteeltcoëfficiënt van alle bokken en stamboekgeiten vermeld in het fokboek en beschikbaar voor de fokkers.
In 2018 zal gestart worden met het vergroten van bewustzijn bij de fokkers om inteelt te voorkomen en wordt een presentatie voorbereid tijdens de fokkersdag.
In het nieuwe stamboekprogramma, dat thans ingericht wordt, komt voor iedere fokker informatie beschikbaar met betrekking tot verwantschap van de overwogen paring.

Bas Bierhof - secretaris van NOG-Fokcommissie Witte Geiten