WITFOKKER AAN HET WOORD

Aline Gortemaker fokt geiten met karakter
Door Jeroen de Vries

Voor een biologische geitenmelker was het erg moeilijk om aan de productie-eis van 83 CVE voor het bokmoederschap te voldoen.
Dit was voor geitenmelker Aline Gortemaker uit Broekhuizen een reden om haar geiten niet meer in het stamboek op te laten nemen.
Door de nieuwe regels bij de Witte geiten (stamboek x stamboek = stamboek) geeft ze het stamboek echter weer een nieuwe kans…

Elf jaar geleden kochten Aline Gortemaker en Peter van der Kooij tachtig geiten van Jan Rossing en Ellen Boerma uit Gees.
“Ik was lerares aan de Vrijeschool in Groningen, waar ik biologie, tekenen en scheikunde gaf. De dochter van Jan en Ellen zat bij mij in de klas. Op een avond belde Ellen me op. Het gesprek ging al snel over geiten. Ze wilden hun bedrijf verkopen. “Is dat niet iets voor jou?”, vroeg ze.
Een boerderij met 20 hectare land was er al. “Mijn vader had vroeger een melkveehouderij met 35 koeien, maar daar zat geen toekomst in.” In het houden van geiten wel, volgens Aline.

En zo ontstond Broeklander …
Inmiddels hebben Aline en Peter een stal waar op dit moment 200 melkgeiten in lopen. In de oude koeienstal huizen de lammeren, bokken en een aantal paarden.
De paarden werden aangekocht als variatie voor zorgboerderij ‘Broeklander’, die zij in 2002 hebben opgestart.
Het runnen van de zorgboerderij werd mogelijk doordat zowel Peter, die in het onderwijs werkte als technisch onderwijsassistent, als Aline de keuze maakten om de boerderij te verkiezen boven hun baan in het onderwijs.

Fokken op karakter
Het koppel waar Aline mee begon, bestond uit Witte stamboekgeiten. Het stamboek werd losgelaten op het moment dat Aline uit haar eigen toppers bokken aan wilde houden.
“Het rantsoen van mijn geiten bestaat uit weidegang, luzerne, een kilo brok per dag tijdens het melken en onbeperkt ruwvoer van eigen land. In het begin produceerden onze geiten gemiddeld 700 kilo melk per jaar. Dat is nu 900 kilo.”
Het fokken van geiten beperkt zich volgens Aline ook niet alleen tot schoonheid en de liters. “Natuurlijk heb je exterieur- en productie-eisen, maar ze moeten zich bij mij in het koppel waarmaken. Ze moeten zorgen dat ze aan de voerbak komen.
Daarbij hebben ze een goede weerstand en veerkracht nodig. Dat zijn karakter- en gezondheidseisen die ik ook als fokdoel heb.”

Naam: Aline Gortemaker
Woonplaats: Broekhuizen (Drenthe)
Leeftijd: 46 jaar
Beroep: geitenmelker / eigenaar zorgboerderij, sinds 2000
Stalnaam: Broeklander
Vereniging: Overijssel
Aantal melkgeiten: 200 
Aantal lammeren: 45
Eerste Witte geit: het waren er 80, waarvan Martha LR21 de mooiste
Beste zelfgefokte Witte geit: Renske Jo 19
Beste zelfgefokte Witte bok: Marcus (Nanos x Martha LR21)
Hoogst ingeschreven voor AV: Renske Jo 19, Renske Qu 16 en Anna Ni 43, allen AV89
Witte voorbeeldgeit: Merilla Cora C270
Best fokkende Witte bok: Merilla Jochem
Anna Ni 43 (vader: Merilla Nico, AV89) stamt uit de Anna’s van oud-keurmeester Siebe Bloem uit
Beetgum (Friesland)
Renske Jo 19 (vader: Merilla Jochem, een zoon van Ashdene Noah) werd dit jaar met 89 punten voor Algemeen Voorkomen ingeschreven

Anna en Renske
Aline heeft een scherp oog voor het karakter van haar geiten. In haar stal heeft ze Anna’s en Renskes.
“De Anna’s vallen op door hun eigenzinnigheid. Ze zijn intelligent, ontwikkelen rare maniertjes en slimmigheidjes waar je als geitenhouder maar mee om moet zien te gaan. Anna’s zitten ook vaak hoog in rang en hebben het in de groep gemakkelijker. Maar door hun eigenzinnigheid en sterke karakters zijn het ook dieren die zich moeilijk aanpassen aan een nieuwe situatie. Ze schieten sneller in de stress. Dat sterke en eigenzinnige karakter werkt dus soms ook in hun nadeel.”
Aline heeft wat dat betreft meer met de Renskes: “De Renskes vallen niet zo op. Het zijn dieren waar je makkelijk de tank mee vol melkt. Daarbij hebben ze prima uiers. Ze hebben een goede weerstand en zorgen goed voor zichzelf. Renskes zijn doordouwers die, in tegenstelling tot de Anna's, de kop niet snel laten hangen. Door hun afwachtende houding anticiperen Renskes gemakkelijker op een nieuwe situatie. Vergeleken met de Anna's zijn ze wel een beetje saai.”

Vrijheid in stamboekfokkerij
Doordat Aline zich goed kan vinden in de vrijheid die de fokkers nu geboden wordt om de melklijsten in de stamboekfokkerij los te laten, zoekt ze weer aansluiting bij het stamboek. Op deze manier kan ze haar fokkerij voortzetten, maar nu met stamboekregistratie.
“We hebben nu 23 registergeiten met een Witte achtergrond.”
Alleen de bok Merilla Jochem heeft via grootvader Stokvoort Jan voor een vleugje onbekend bloed gezorgd.
Verder zijn in de afstamming bekende bloedlijnen te vinden, waaronder met enige regelmaat de naam Riethoeve.

Wallace (Derk x Renske Jo 19) is dit jaar veelvuldig ingezet Dagelijks lopen de geiten van Aline en Peter buiten Marcus (Nanos x Martha LR 21) in de winter
Niet te scherp
De huiskeuring in augustus verliep niet zonder succes. Inspecteur Jaap Krikken gaf aan maar liefst 18 van de 23 dieren meer dan 85 punten voor het Algemeen Voorkomen. Onder hen waren drie geiten met 89 en vier met 88 punten.
Aline is blij weer een stap dichter bij het stamboek te zijn. “Ik hecht waarde aan het stamboek en ik kan me vinden in de rasstandaard.” Ze vindt alleen wel dat deze rasstandaard vaak niet goed wordt geïnterpreteerd. “Er wordt te veel gefokt en gekeurd op overdreven melktypische geiten. Dat resulteert in te scherpe geiten, wat niet de duurzaamheid van het dier ten goede komt.”
Wat dat betreft vindt Aline dat er met de meest recente Nationaal kampioene, Nooro’s Roza 9, een goed signaal wordt afgegeven. “Een heel goede keuze. Roza 9 vind ik wel goed in balans en zeker niet te scherp, dus misschien komt het toch nog goed…”

Dit artikel is verschenen in oktober 2011 in "Geitenhouderij"

 

WWW.WITTEGEITEN.ORG