WITFOKKER AAN HET WOORD

Geitenliefhebber uit Ursem
Door Jeroen de Vries

Koos Turk uit Ursem (N-H) is een echte geitenliefhebber. Hij bezoekt met zijn geiten of als toeschouwer veel keuringen, want "je moet wel een beetje op de hoogte blijven in de geitenhouderij".

Turk is bekend vanwege zijn stalnaam ‘Van de Kastanjehoeve’. Deze naam is bijna niet los te zien van de bekende bok Frits, die zo'n twintig jaar geleden furore maakte in de provincie Noord-Brabant.
Helaas is de bloedlijn van de Anita’s, waar Frits uit stamt, er niet meer. Turk heeft nu vooral Annetjes in het hok.

Anita 12
De bloedlijn van Frits kwam bij de familie Turk toen de vader van Koos een geit op de markt kocht. Volgens Koos Turk is uit stamboekgegevens gebleken dat deze bloedlijn oorspronkelijk bij een fokker uit Nieuw Vennep vandaan komt. De afstammelingen noemde hij Anita.
In 1983 fokte hij Anita 12 uit deze lijn. Als tweejarige geit trof deze Anita 12 de bekende Aleida 6 op de nationale tentoonstelling. De beide geiten waren volgens Turk aan elkaar gewaagd. "Anita 12 kreeg een 1B, Aleida 6 kwam er net voor. Mevrouw Hoekstra had net even het beste touwtje…"
De kwaliteiten van Anita 12 zijn niet onopgemerkt gebleven. Piet van Haperen uit Gilze kocht in 1987 drie bokken die de geit in dat jaar bracht, waaronder Frits. "Met die bok heeft Piet zijn lijn opgebouwd." Wat type betreft leek Anita 12 volgens Turk op Corrie 116 van combinatie Groenveld uit Wommels. "Dat is het type wat ik nu ook nog nastreef."

Toch is het Turk niet gelukt om het type dat hij destijds in het hok had, vast te houden. Zijn bedrijfsmatige manier van geiten houden is hier debet aan.
In de jaren tachtig hield Turk zo’n zeventig melkgeiten. Toen konden veel van zijn keuringstoppers zich niet handhaven en zijn gesneuveld, waaronder de Anita-lijn.
Ook door pech ging er veel kwaliteit verloren. "Met je beste beesten heb je de meeste armoe. Toen ik eens bij een keuring bij aankomst de laadklep naar beneden deed, lag mijn beste geit dood in de wagen."

Naam: Koos Turk
Woonplaats: Ursem (Noord-Holland)
Leeftijd: 66 jaar
Beroep: Voorheen varkenshouder, nu AOW-er
Stalnaam: Van de Kastanjehoeve
Vereniging: Assendelft
Aantal melkgeiten:
Aantal lammeren: 11
Eerste Witte geit: Anita
Beste zelfgefokte Witte geit: Annetje 80 (vader: Niels vd Kastanjehoeve
Beste zelfgefokte Witte bok: Frits vd Kastanjehoeve
Beste keuringspresentatie: NCW Nationaal Kampioen in 2000 met Annetje 41 (vader: Luke vd Camperduin)
Hoogst ingeschreven voor AV: Annetje 80 met 88 punten
Witte voorbeeldgeit: Corrie 116
Best fokkende Witte bok in de afgelopen jaren: Hedser K
Ivanbar Trees
Na zijn aspiraties als geitenmelker ging Turk begin jaren negentig door met het fokken met een zevental Witte geiten. De meeste dieren zijn Annetjes, die hij van Arie Hoogland uit Averhorn kocht.
Verder loopt er in zijn stal nog een verdwaalde Ivanbar Trees uit de lijn van Lieuwe Anema uit Achlum. "Ik kocht een groep lammeren van Anema. Het werden allemaal knuppels van geiten die vrijwel allemaal met 85 punten of meer voor het Algemeen Voorkomen werden ingeschreven. Ze hadden alleen het nadeel dat het vrij taaie melkers waren. Ik heb nu nog een dochter van Niels van de Kastanjehoeve uit deze lijn: Trees 75. Dit is een vlotte melker met een heel fraai uier."

Geiten kopen doet Turk nauwelijks meer. "Er gaan er meer weg dan er komen. Daarbij heb ik geleerd dat je geen kampioenen kunt kopen."
Een van de meest aansprekende geiten die Turk ooit heeft gekocht is Viola 7 van de Riethoeve. "Zij was CAE-positief en daarom wilde fokker Bertus Hutten van haar af." De eerder genoemde Niels van de Kastanjehoeve is een zoon van deze Viola.
Frits vd Kastanjehoeve met toenmalig eigenaar Kuipers uit Eibergen. Annetje 80 (vader: Niels vd Kastanjehoeve)
Hedser K
Om de kwaliteiten van zijn dieren te verbeteren zoekt Koos Turk met zorg naar dekbokken.
De bok Hedser K, gefokt door de combinatie de Vries uit Wieuwerd en een zoon van Michel van de Riethoeve en Sonja 10, heeft volgens Turk zijn geiten een geweldige kwaliteitsinjectie gegeven. Sonja 10 was een geit met een uitmuntend uier. Dit is een onderdeel waar Turk intensief op let wanneer hij keuringen bezoekt. "Ik ben er alleen niet van overtuigd dat dit erfelijk is. Ik fok altijd met bokken van geiten met uitmuntende uiers, maar je ziet dit lang niet altijd terug in de afstammelingen." Hedser K is een uitzondering op deze theorie. Direct en indirect (via zoon Niels vd Kastanjehoeve) wordt de kern van de huidige geitenstapel van Turk gevormd door nakomelingen van Hedser.

Op dit moment heeft Turk ook een aantal jaarlingen en een tweejarige van Corrie’s Olivier 7. Over zijn jaarlingen is Turk wel te spreken. De tweejarige heeft een mooi gevormd uier, maar geen goede speenplaatsing.
Wel heeft hij er een aantal mooie lammeren van, van de bok Hircus Major, gefokt door Piet van Haperen. "Ik heb Major gekocht om de melklijsten. De moeder van Major, Marijke 63, gaf grandioos. En wat ik bij de familie de With in Lexmond aan nakomelingen heb gezien van Major, stond me wel aan."
De andere Hircus-bok in de stal van Turk is Henson. Henson is het afgelopen jaar als boklam aangekocht om de voor Turk interessante bloedlijn. "Daarnaast vind ik moeder Marijke 146 een beste geit met goede melklijsten."
Viola 7 vd Riethoeve is een van de bekendste aankopen van Koos Turk Hircus Henson (Tsjeppenburster Fijf x Marijke 146) Deze eigenaarsgroep met Annetje 80, Trees 75 en Annetje 78 won in 2008 in Opmeer
Keuringen
Sinds enige jaren is Turk in het bezit van het gezondheidscertificaat en gaat ook weer naar keuringen. Doordat de oudere geiten wat slijtage beginnen te vertonen, moet hij een beroep doen op zijn jongere dieren.
Het zit er niet in om dit jaar een eigenaarsgroep samen te stellen en hier baalt hij wel een beetje van. "Ik vind dit namelijk het mooiste onderdeel. Individueel vind ik een ‘lucky’. Het winnen met een groep, dat vind ik fijn thuiskomen."

Dit artikel is verschenen in augustus 2009 in "Geitenhouderij"

 

WWW.WITTEGEITEN.ORG